merowińskich, ale w wypadku staroruskiej wierwi recepcja frankijskiego wzoru nie wchodzi oczywiście w rachubę. Zbiorowa odpowiedzialność karna za zbrodnie popełnione przez niewykrytych sprawców oraz obowiązek tropienia, chwytania i wydawania złoczyńców ciążyły także na wspólnotach opolnych w piastowskiej Polsce. Nie wydaje się to rozwiązaniem opartym na zachodnich wzorach. <br>W wielu krajach barbarzyńskiej Europy władza monarsza zmuszała, jak widać, lokalne wspólnoty do wykonywania funkcji policyjno-porządkowych pod rygorem zbiorowej odpowiedzialności. Merowiński Pactus pro tenore pacis był jednak w tej materii regulacją najstarszą, nie tylko w sensie chronologicznym. Anglosaski Hundredgemot, Prawda Ruska czy też dokumenty książąt piastowskich poświadczają stan prawny istniejący już od pewnego