wyraźnie się skracają. Powstają nowe i poszerzają się stare ogniska gradacyjne szkodliwych owadów. Pogarsza się stan zdrowotny drzew gatunków liściastych, uważanych dotychczas za najbardziej odporne na zanieczyszczenia przemysłowe.<br>Na terenie polskich lasów najbardziej dynamicznie rozwijają się szkodniki liściożerne drzewostanów sosnowych, przede wszystkim brudnica mniszka, boreczniki, barczatka sosnówka, poproch cetyniak, strzygonia choinówka i osnuja gwiaździsta. Widoczna jest przy tym cykliczność gradacji owadów. Największe gradacje pierwotnych szkodników owadzich, tj. liściożernych, wystąpiły w latach 1979-84 i 1992-94, a szkodników wtórnych, żerujących w drewnie - w latach 1981-85 i 1993-94.<br>&lt;gap&gt;<br><br>&lt;tit&gt;Zagrożenia przez choroby grzybowe&lt;/&gt;<br> W roku 2002 występowanie chorób infekcyjnych stwierdzono na