i nie pozwolili mu być doskonałym odzwierciedleniem wizerunku jego ukrzyżowanego Pana, niezrównanego świadka cierpliwej miłości i pokornej łagodności". Ta bolesna lekcja - pisze Papież - powinna skłonić każdego do przestrzegania sformułowanej przez Sobór zasady: "Prawda nie inaczej się narzuca, jak tylko siłą samej prawdy". Rachunek sumienia winien objąć także czasy obecne, skłaniając chrześcijan do zastanowienia się "nad odpowiedzialnością, jaką i oni ponoszą za różne przejawy zła w dzisiejszym świecie", do których zaliczyć trzeba zjawisko obojętności religijnej, brak rozeznania w obliczu łamania podstawowych praw człowieka przez reżimy totalitarne i współodpowiedzialność chrześcijan za "przejawy głębokiej niesprawiedliwości i nierówności społecznej". Jan Paweł II zachęca do stworzenia