do naturalnego końca "zapisie wewnętrznym" wątek metafizyczny wyraźnie przesłania wydłużającym się cieniem polityczną postawę Andrzejewskiego, której ostrożną artykulację można chyba tłumaczyć dawnym grzechem zniewolenia.<br><br>&lt;page nr=192&gt;<br><br> Autor reportaży "o człowieku radzieckim" nigdy, przypuszczam, nie pozbył się wyrzutu sumienia, że tak łatwo uległ fanatyzmowi triumfującego komunizmu. Walczył z tym na różne sposoby... I dlatego zapewne zazdrościł Miłoszowi (może nawet podświadomie) jego, jak sam stwierdzał, suwerennej swobody.<br> Nie znamy "Notatek do autobiografii" Andrzejewskiego, o których wspomina w swoim dzienniku. Być może problem suwerenności znalazł w nich szersze rozwinięcie i może właśnie dlatego spoczywały one na dnie szuflady - i spoczywają do dziś - jako tekst mniej "literacki