pozycję w ogólnych nakładach pracy zajmuje zbiór, uprawa gleby i nawożenie oraz pielęgnacja upraw.<br>Proporcje nakładów pracy w uprawie zbóż na poszczególne procesy produkcyjne przedstawiają się następująco: zbiór pochłania 80 nakładów pracy, uprawa i nawożenie gleby 15, pielęgnacja zbóż z ochroną roślin 5.<br>W wielu krajach Europy Zachodniej sprzętu zbóż dokonuje się wyłącznie kombajnami. W Polsce spotyka się jeszcze następujące metody zbioru zbóż:<br>1) zbiór jednofazowy - koszenie zboża kombajnem - sztuczne dosuszanie ziarna,<br>2) zbiór wielofazowy (w tym dwu- i trójfazowy)<br>a) koszenie ręcznie kosą, omłot młocarnią,<br>b) koszenie kosiarką lub żniwiarką (konną lub ciągnikową) - omłot<br>młocarnią,<br>c) koszenie snopowiązałką, omłot ze sztygów