nieludzko schematycznej doktryny była już dowodem wielkiej brawury, skoro o wyśmianiu i odrzuceniu tejże doktryny w ogóle nie mogło być mowy. Dla tego argumentu trudno nie mieć zrozumienia. Co pozostaje natomiast niezrozumiałe, to data pod przemówieniem. Ja sam po jej zauważeniu przyjąłem jako oczywistość, że mam do czynienia z błędem drukarskim. A jednak wystarczy sprawdzić, kiedy odbyła się Druga Konferencja w Bitterfeld, aby uświadomić sobie, że data nie została przekręcona: Christa Wolf zgłosiła swój nieśmiały wniosek racjonalizatorski, swój projekt ulepszenia skądinąd doskonałego Realizmu Socjalistycznego w literaturze nie, jakby można przypuścić, w latach rozszalałego stalinizmu, nie w początkach lat pięćdziesiątych, najpóźniej w