traktat telegraficzny.<br>Ludzkość wkroczyła w erę gospodarki światowej. Przemysł europejski przetwarzał surowce z wszystkich części świata i we wszystkich częściach świata starał się sprzedawać swe wyroby.<br>Industrializacja łączyła się ściśle ze spotęgowaną eksploatacją węgla i żelaza, tych dwu podstaw nowoczesnego przemysłu. Miejsce dawnych małych zakładów, którym potrzebne były przede wszystkim drzewo i woda, zajmują teraz wielkie huty i fabryki zakładane w pobliżu kopalni węgla i żelaza. Tak było w Anglii, tak było w Westfalii i Nadrenii, tak było na Śląsku.<br>Węgiel znajdował coraz szersze zastosowanie. Stał się niezbędny dla fabryk, kolei, ogrzewania domów mieszkalnych; poddany procesowi destylacji służył jako gaz świetlny