pewnym stopniu sztuczny, bo wynika również ze zmian w prawie. Na przykład jazda pod wpływem alkoholu do niedawna była wykroczeniem, a obecnie jest przestępstwem. Inna podobna zmiana to wprowadzenie kar za posiadanie niewielkiej ilości narkotyków na własny użytek. Ale są mechanizmy, które działają w przeciwną stronę. W połowie lat 90. dziesięciokrotnie została podniesiona granica wartości mienia oddzielająca wykroczenie od przestępstwa. To z kolei spowodowało, że statystyczna liczba przestępstw wyraźnie spadła. Jeśli jednak oddzielić te czynniki, to i tak zobaczymy, że przestępczość wzrosła i rośnie nadal. Jesteśmy pod tym względem wyjątkiem na tle Unii Europejskiej oraz Stanów Zjednoczonych, gdzie w ostatnich latach