większych przedsiębiorstwach rolniczych, a później i w gospodarstwach chłopskich. Wydajność pracy w rolnictwie w tym okresie rośnie, podnosi się też znacznie poziom spożycia. Dochód narodowy w krajach w przejściowym stadium rozwoju, krajach rolniczo-przemysłowych, wynosi obecnie przeważnie od 500 do 1000 dol. USA na 1 mieszkańca, a więc jest około dziesięciokrotnie wyższy w stosunku do grupy krajów wybitnie rolniczych. Dominacja rozproszonego rolnictwa chłopskiego w społeczeństwach przejściowych, odznaczających się już dużym zapotrzebowaniem wewnętrznym na produkty rolnicze, jak również ekspansją na rynki zewnętrzne, stwarza przesłanki dla rozwoju spółdzielczych form zbytu produktów i zaopatrzenia gospodarstw. Klasycznym przykładem są tu kraje środkowoeuropejskie w I połowie