plemion mogło podjąć walkę o hegemonię, pojawił się czynnik zewnętrzny - Waregowie, którzy dokonali zbrojnego zjednoczenia wschodniej Słowiańszczyzny. Narzucili oni Słowianom obcą dynastię, opierającą swą władzę na wareskiej drużynie; narzucili organizacjom plemiennym daniny i powinności służące zdobywcom. Na miejscową organizację społeczną i zwyczaje prawne nałożyły się prawa narzucone przez zdobywców oraz elementy ich organizacji wojskowej i politycznej. Zdobywcy stanowili jednak bardzo cienką warstwę społeczną i rozpłynęliby się szybko w masie Słowian, gdyby nie ciągły - do połowy XI wieku - dopływ nowych drużyn ze Skandynawii. Ponieważ Waregowie przybywali na ogół bez kobiet, zakładali rodziny, żeniąc się z przedstawicielkami rodzin miejscowej starszyzny plemiennej. Już wnuk