Do takiej powieściowej, wielkiej i metafizycznej sceny cmentarnej trzeba wytworzyć w sobie nastrój podobny do tego, tak mógł przypuszczać Adam, jaki wytwarza się przed napisaniem opowiadania, namalowaniem obrazu czy stworzeniem kompozycji muzycznej.<br> Adam był więc słusznie przeświadczony, że najczęściej najsugestywniejsze sceny cmentarne w powieściach, te najbardziej przejmujące, są zbudowane sztucznie, fałszywie, podobnie zresztą jak w ogóle wszystkie sugestywne dzieła sztuki, bo im to dzieło sugestywniejsze, tym bardziej odbiega od rzeczywistości.<br> Przykładem tego może być dramat, sztuka teatralna.<br> I dalej Adam mógł myśleć: to nieprawda, że najsmutniejsze myśli przychodzą właśnie na cmentarzu i tu popada się w największy pesymizm.<br> To tylko pozór