z religią pogańską miało doniosłe następstwa dla rozwoju i ubogacenia sztuki chrześcijańskiej, niosło z sobą ogromny rozwój budownictwa kościelnego. Powstawały bazyliki w Rzymie, Jerozolimie, Konstantynopolu - nowej stolicy cesarstwa, a ponadto cały szereg innych budowli sakralnych, poświęconych w pierwszym rzędzie męczennikom. Najważniejsze spośród nich to pomniki grobowe, przy czym największe (&lt;foreign lang="it"&gt;martyria&lt;/&gt;), gdzie byli pochowani męczennicy, rozrastały się w wielkie kościoły, położone z reguły poza miastem. Dużo takich zabytków przetrwało do dzisiaj, jak na przykład grobowiec Konstancji, jeden z najwspanialszych w Rzymie.<br>Należy zwrócić uwagę na jedną okoliczność, tę mianowicie, że budownictwo sakralne nawiązywało do wzorów architektury pogańskiej i nadawało im nową funkcję religijną