powstają dzięki niezwykle skomplikowanej sieci powiązań organizmów należących do różnych gatunków roślinnych i zwierzęcych oraz środowiska. Organizmy te mogą istnieć w określonej, dynamicznej równowadze, co nie znaczy, że wszystkie są w jednakowym stopniu od środowiska zależne. Rośliny są mniej od zwierząt uzależnione od innych gatunków, ponieważ swój pokarm czerpią z gleby i z powietrza, ze związków nieorganicznych tworząc substancje organiczne konieczne dla istnienia zwierząt. Jeszcze bardziej skomplikowane są systemy złożone z ludzi, w których występuje specjalizacja ról. Chociaż ostatnio wiele zrobiono dla zrozumienia powiązań elementów systemów ekologicznych i społecznych, daleko jeszcze do pełnego poznania ich działania i warunków stabilności. W każdym