listopadowego, tj. idei szlacheckiego rewolucjonizmu. Sprzymierzyć się z ludami, nie z rządami, w imię hasła: "Za naszą i waszą wolność", pozyskać lud dla sprawy narodowej, nie odtrącając posiadającej szlachty - to były najbardziej <br>znamienne cechy tego nurtu. Główną osobistością pozostawał tu zawsze Lelewel.<br>Jego koncepcje historiozoficzne, głoszona przezeń teoria o pierwotnym "gminowładztwie" polskim oddziaływały także na lewicę. W codziennej praktyce jednak Lelewel nie chciał się wiązać z demokratami. W 1833 r. kategorycznie wypowiedział się przeciw pańszczyźnie, ale wahał się co do sformułowania, jak ma wyglądać przyszły ustrój wsi. Chciał w każdym razie uniknąć takiego stawiania sprawy, które by wyłączyło szlachtę poza obręb