I to nie tylko dlatego, że psychologiczna<br>geneza dzieła nie wyznacza jego obiektywnej wartości; że<br>filozoficzna i kulturalna wartość "krytyk" leży poza zasięgiem<br>ciekawości psychologa - to jasne. Kierowała mną<br>przede wszystkim potrzeba zachowania dystansu i taktu<br>wobec jednego z największych myślicieli. Dlatego też w<br>kulminacyjnych punktach, kiedy mowa jest o godzinach<br>filozoficznych rozmyślań, odwołuję się do Szekspira. Za wszelką<br>bowiem cenę starałem się uniknąć tej nieznośnej amikoszonerii,<br>której nie mogą się wyrzec autorzy "psychologicznych biografii".<br> A zresztą, jeśli Kant był neurotykiem, to był neurotykiem,<br>który potrafił przezwyciężyć swoją słabość. Wbrew<br>pozorom nie był może nawet "dziwakiem". "Dziwak - mawiał,<br>uprzedzając jakby dociekliwość