Przedstawiona poniżej typologia koncepcji stosunków etnicznych w społeczeństwie wieloetnicznym jest - jak każdy zabieg tego typu - uproszczeniem i zniekształceniem obrazu rzeczywistości. W zasadzie każda analizowana koncepcja jest oryginalna i niepowtarzalna. Mimo to, uważam za dopuszczalne usystematyzowanie ich w trzy kategorie. Do pierwszej zaliczam te koncepcje, które ujmują relacje większości - mniejszości w heterogenicznym społeczeństwie jako proces przystosowania mniejszości do większości. Proces ten, niezależnie od długości trwania i etapów pośrednich, prowadzi do połączenia się obu grup w jedną, przy czym oczywiście stroną tracącą odrębność jest mniejszość. Zaliczyłem do tej kategorii wszystkie teorie asymilacji, ale także i te ujęcia, których autorzy nie mówili wyraźnie o