i Heinricha Dannenbauera. Stanowisko kontestatorów najnowszej generacji scharakteryzował z dystansem i przenikliwością, ale bez lekceważenia, Paolo Delogu: <q>"Kwestionują oni mniej lub bardziej radykalnie samą ideę przeciwstawienia kultury germańskiej kulturze rzymskiej i skłonni są traktować barbarzyńców jako organiczny, zintegrowany składnik złożonego świata późnoantycznego. <gap> To nowe ujęcie nie wydaje się mniej uwarunkowane ideologicznie od dawnego, które operowało przeciwstawieniem rzymskiego i germańskiego dziedzictwa jako trwałym wyznacznikiem struktury i historycznej dynamiki cywilizacji europejskiej. Wydaje mi się mianowicie, że najnowsza historiografia skłonna jest opisywać zjawiska przeszłości w sposób współbrzmiący z problemami nurtującymi dziś rozwinięte społeczeństwo zachodnie, coraz bardziej wieloetniczne, przejęte troską o łagodzenie kontrastów cywilizacyjnych i