Rosję. Dodatek z "ciężkim sercem" jest słownym "escapizmem": w rzeczywistości jad ideologiczny był tak przemożny, zwłaszcza wśród socjalistów, że Jałta i Poczdam zostały powitane na "lewicy" z jeszcze większym uczuciem ulgi i radości, niż Monachium było swego czasu przyjęte przez zachodnio-europejską prawicę. Ba, nie brakło głosów już w tej kadłubowej Europie, że to jeszcze za mało. W krajach Zachodnioeuropejskich, przede wszystkim w Anglii i Francji, powstały potężne prądy polityczne, które nawoływały do dalszego cofnięcia się Europy, do opuszczenia Zachodniego Berlina, czy nawet całych Zachodnich Niemiec. Te aberracyjne teorie, zapoznające całkowicie podstawowe fakty geografii Europy, na szczęście nie zdołały odwrócić odruchów