kaledońskimi. Zespoły płazie, dla których góry te stanowiły nieprzekraczalną zaporę, są zupełnie niepodobne.<br>Jedną z przyczyn trudności w określeniu granicy między gadami i płazami jest niejasne pochodzenie żółwi. Nie można z tego powodu wskazać momentu, kiedy pojawiły się te cechy wspólne między żółwiami i pozostałymi gadami, które nie mają zapisu kopalnego.<br>Żółwie znane są od końca triasu (noryk; Proganochelys); już wówczas podobne do <br>dzisiejszych. Zagadką jest, w jaki sposób łopatka żółwi mogła się znaleźć pod żebrami, za których odpowiedniki uważane są tarcze kostne skorupy. Być może skorupa wywodzi się ze skórnych tarcz kostnych, do których wtórnie przyłączyły się żebra, ale przebieg