Polakom w sukience wolności tak przystoi, że jakoby ją do nas, do natur i geniuszów naszych <orig>przymuskał</></>" - pisał J. Ostrowski-Daneykowicz w <name type="tit">Swadzie polskiej i łacińskiej</>), skłaniała do pogardy dla obczyzny. Stanisław Cynarski w szkicu o sarmatyzmie przypomina, że właśnie w owym czasie ukuto zwięzłe "definicje" innych nacji, w rodzaju: "lekkomyślny" Francuz, "obłudny" Anglik, "prostacki" Holender czy "dumny i chytry" Hiszpan. Nawet wyjazdy zagraniczne, tak owocne dla polskiej kultury w odrodzeniu, przestały być w modzie. "<q>Zresztą peregrynanci ci rzadko dostrzegali osiągnięcia gospodarcze czy kulturalne w krajach zachodnich. Zazwyczaj wracali przekonani, że nie ma to jak polska szabla i pszenica</>" - pisze Cynarski