Orfeusza i Eurydyki (1762) odbyły się w Wiedniu, a niemniejszy rozgłos zyskał Gluck w Paryżu, gdzie wykonano Ifigenię w Aulidzie, opartą na tragedii Racine'a. Potem był Mozart (także w Wiedniu), a w 1816 roku w Berlinie wystawiono powitaną z aplauzem przez krytyków operę romantyczną Ondyna E.T.A. Hoffmanna (z librettem pióra Lamotte-Fouque).<br>Inscenizacja wzbudzała jednak coraz częściej rozczarowanie. Kryzys przeżywała opera we Włoszech. Krytykowano wykonanie - odkąd w połowie XVII wieku papież zakazał występów kobiet, w operze zatrudniani byli kastraci. Śpiewali znakomicie, ale w miarę podnoszenia się wymagań dotyczących poziomu gry mnożyły się głosy, że nie tylko nie przejawiają oni