lub środowiskowe realia przetransponowane na materię powieściowych przedstawień. Autobiografizm, liryzacja epiki, indywidualizacja narracji, subiektywizm ocen miast chłodnego dystansu opowiadacza pomagały w otwieraniu perspektyw na nowe sposoby odczuwania i interpretacji rzeczywistości. Temu samemu celowi służyły nowe gatunki literackie, nie związane z dydaktyką oświecenia &#150; romans, podróż &#132;serca", łzawa komedia, okolicznościowe liryki. Moralistyce i nauce poświęcone były jedynie opowiastki wiejskie dodane do Pielgrzyma w Dobromilu.<br> Odrębne miejsce należy poświęcić problematyce rycerskiej, występującej w Malwinie, Bercie i Rozwindzie (wkładka do Niektórych zdarzeń), w nie dokończonej, zachowanej jedynie w wersji francuskiej opowiastce pt. Herminé et Phebé, wreszcie w eseju poświęconym Marii Stuart, uwzględniającym szeroko