XVI<br>Emigracja postyczniowa<br><br>129. Epigoni Rządu Narodowego<br><br>Upadek powstania styczniowego rzucił na tułaczkę nową rzeszę ok. 8 tys. wychodźców politycznych. Prawie połowa ich osiadła znów we Francji, a mniejsze grupy w Turcji, Szwajcarii, Włoszech, Anglii i Stanach Zjednoczonych. W porównaniu z poprzednim pokoleniem Wielkiej Emigracji ta nowa fala była mniej majętna, bardziej zdana na własne siły, w sporym odsetku plebejska. Stąd jej podatność na hasła radykalne i socjalistyczne. Zarazem jednak emigracja ta, pochłonięta pracą zarobkową, nie pogrążała się w tym stopniu w polityce jak jej poprzedniczka. Znaczna jej część wróciła do kraju już po kilku latach, inna część wrosła w obce