znaczy: nie usiłuje dać jej obrazu, naśladuje raczej wytwórcze zdolności natury, próbuje jej dorównać w akcie kreacyjnym (por. rozdz. I, pkt 4 o natura naturata i natura naturans). Świat staje się ekspresywną projekcją duszy artysty, hermetyczną wizją wirtuoza. Piękno widzialne jest tylko etapem do osiągnięcia nieśmiertelnego piękna - odbicia Boga.<br>Sztuka manieryzmu wiąże się z kryzysem złudzeń klasycyzmu renesansowego i jest często sztuką religijną, choć nie doktrynalną. Jeśli manieryzm można wiązać z kontrreformacją, to raczej z jej wczesną fazą, pełną niepokoju, rozdarcia, wątpliwości, z fazą, w której Kościół nie miał jeszcze sprecyzowanego programu polityki kulturalnej.<br>To wszystko nie znaczy, że we Włoszech