z hemolimfą). Poprzeczny skurcz strefy pobudzenia oznacza wówczas jej wydłużenie, a fala pobudzenia przesuwa się od przodu do tyłu (perystaltyka wsteczna). Ten sposób nie wymaga zakotwiczenia w osadzie, lecz raczej gładkości ciała i dobrego smarowania jego powierzchni śluzem, jako pociągający za sobą tarcie o podłoże. To sposób przemieszczania się kambryjskich mięczaków Climactichnites.<br>Perystaltyka z przemieszczającą się ku przodowi bezpośrednią falą pobudzenia wymuszała ewolucyjny rozwój narządów kotwiczących. Odnosiło się to również do organizmów pełzających w ten sposób po dnie, rozwijających specjalizację brzusznej strony ciała do lokomocji. Nie przeciskały się już przez osad, nie przeszkadzały im więc nawet duże wyrostki. Tak zapewne powstało