systematycznie do portów imperium rzymskiego towary pochodzące z Indii i Chin (S. Nowakowski, 1965). Stwierdzono, że wiatry monsunowe umożliwiają utrzymywanie regularnej żeglugi morskiej z południową i południowo-wschodnią Azją i mogą przyczynić się do znacznego skrócenia czasu rejsu. Sierpniowy monsun południowo-zachodni pozwala bowiem na przebycie pod żaglami Oceanu Indyjskiego, nadto wyznacza niezawodnie kurs statku, natomiast styczniowy monsun północno-wschodni ułatwia drogę powrotną.<br> Przez wiele późniejszych wieków nie przejawiano większego zainteresowania obserwacjami i badaniami zjawisk zachodzących w atmosferze. Zachowały się bardzo nieliczne informacje w kronikach najstarszych uniwersytetów zawierające opisy wyników obserwacji niektórych zjawisk meteorologicznych.<br> Dopiero w dobie wielkich odkryć geograficznych, w