coraz liczniejsi funkcjonariusze coraz liczniejszych urzędów centralnych (prikazów). Przez te urzędy wiodła droga awansu dla ludzi z ubogiego dworianstwa czy z mieszczaństwa. Nowego znaczenia nabrały też urzędy lokalne, kiedy administrację na szczeblu regionów (ujezdów) skupiono w rękach pełnomocników carskich, zwanych wojewodami. Teoretycznie wojewoda działał w imieniu cara, do którego skarbu napływały wszelkie dochody państwowe. W praktyce wojewodowie, wywodzący się z warstwy bojarsko-urzędniczej, traktowali swój urząd na kształt dawnego kormlenija z tą różnicą, że łapownictwo i przyjmowanie podarków nie było już ograniczone żadnymi zwyczajowymi rozmiarami. <br><br> Poza możliwością kariery urzędniczej monarchia Romanowów pozyskiwała sobie dworianstwo szansami, jakie dawała służba wojskowa. Romanowowie kontynuowali