to, że nie zawsze bywa ona pobrana w sposób losowy. Wyłania się wówczas problem stworzenia jakiegoś surogatu losowości. Bywa też czasem i tak, że będąca do dyspozycji wiedza o zbiorowości badanej czyni zwykłe losowanie mniej efektywnym sposobem doboru próby niż procedura bardziej złożona (mam na myśli tzw. losowanie warstwowe). Ogólniej nieco można by powiedzieć, że planowaniu badań przyświeca wytyczna następująca: przy ustalonych nakładach środków tak zaplanować badanie, aby dostarczyło danych pozwalających oszacować wielkość badaną z minimalną wariancją estymatora; albo odwrotnie: przy ustalonej precyzji oszacowania zminimalizować nakłady środków. Wymienione zagadnienia należą do teorii pobierania próby, zwanej też czasem teorią <foreign lang="eng">samplingu</>. W badaniach