Gombrowicz nie pokazuje nam osobno rzeczy i ludzkiego wnętrza, daje ludzkie wnętrze zrobione z rzeczy albo rzeczy zabarwione, napiętnowane ludzkim wnętrzem... Tym samym to mixtum jest podwójnie uwikłane: częściowo w pensjonarce (i jej rodzicach), częściowo w bohaterze. Jest wnętrzem pensjonarki widzianym czy odczuwanym przez jej ludzkie otoczenie... Nowoczesny pokój, zakorzeniony niejako w pensjonarce, lecz zwrócony ku Józiowi i dla Józia najsilniej znaczący - to właśnie międzyludzka forma nowoczesności, wspólne dzieło bohatera i pensjonarki, zrodzone z rozmaitych inspiracji... lub rozmaitych niechęci. W literaturze - podobnie zresztą jak w codziennym życiu - tak zwana "rzeczywistość" jest wynikiem selekcji, wyboru postrzeganych i]lub zapisanych elementów. W Ferdydurke