że przyszłość będzie traktować jego humanitaryzm raczej jako dziwny i egzotyczny dokument niezrozumiałego sposobu odczuwania. Niesiony przez Murzynów w lektyce, krążący dokoła wiosek murzyńskich z zieloną siatką na motyle w pogoni za rzadkimi okazami owadów, obłożony dziełami francuskich klasyków - cóż za portret francuskiego mieszczanina w podróży, cóż za symbol zupełnej niewiedzy spraw tego świata i nieudolności francuskiej polityki kolonialnej! Ze swojej lektyki ogląda życie tubylców, odkrywa nadużycia administracji, boleje nad nimi, ma odwagę bezwzględnie je napiętnować, jego Podróż do Konga naraża go na ostre ataki ze strony francuskiego kapitału. Niemniej, ten rąbek zasłony, jaką udaje mu się uchylić, wzbudza tylko niepokój