zwane siłami van der Waalsa, powstają w wyniku tego, że przy zbliżeniu atomów następuje pewna zmiana ich struktury elektronowej, dająca wypadkowe słabe oddziaływanie elektromagnetyczne. Podczas gdy siły van der Waalsa są stosunkowo niewielkie, ich odpowiedniki między układami kwarków w QCD prowadzą do silnych również oddziaływań jądrowych między nukleonami. Niestety na obecnym etapie rozwoju teorii oddziaływań silnych napotykamy znaczne trudności spowodowane charakterem tych sił i nie potrafimy ściśle teoretycznie wyprowadzić oddziaływań jądrowych z elementarnych oddziaływań silnych, lecz skazani jesteśmy na pewne uproszczone modele.<br>Możliwość istnienia jeszcze innych kwarków poza poznanymi już przez nas kwarkami u, d i s była od dawna przewidywana