na przykład przedmowa do Ruy Blasa Wiktora Hugo). O wiele ciekawsze są te, które towarzyszyły sztukom źle przyjętym przez publiczność lub zakazanym po premierze przez cenzurę. Miały one styl gwałtowny a charakter polemiczny, ich adresatem była potencjalna publiczność a celem wsparcie teatralnego żywotu sztuki. Były replikami na pierwsze ataki krytyków, odbijały sądy autorów na temat inscenizacji i zachowań widzów i zawierały czasem gwałtowną obronę własnych koncepcji estetycznych (a nie tylko prezentowanego właśnie w teatrze utworu). Czyli - są to może najbardziej bezpośrednie i spontaniczne (choć z dawna przemyślane) zapisy poglądów dramaturgów na teatr im współczesny i na los ich własnych dzieł w