zniewolenia, obłudy, podwójnego oblicza. Za okupacji wszystko było jasne. Tam oni, tu my. Musiałeś strzelać, by ciebie nie zastrzelono. Teraz w najlepszym przypadku mogłeś nic nie mówić, pieścić tylko w sercu to, co było najdroższe. "Można nie mówić, a służyć", mówił ks. Mieczysław Maliński. Po październiku 1956 przyszedł krótki czas oddechu, można było przez dwa lata organizować obozy. Ale znów musieli odejść Naczelnik Harcerstwa dh Aleksander Kamiński, a w Zakopanem dh. Skimina. Potem zostawiono harcerską symbolikę (lilijki, krzyże), ale zmieniono harcerskie przyrzeczenie - wyrugowano Boga, a większość obozów była zaprzeczeniem harcerskich ideałów. Na pogrzebie gen. Boruty-Spiechowicza ówczesny sztandar harcerski nie mógł