porozumienie z widzem, działa z nim na spółkę. Olivier nieomal każe nam być po stronie Ryszarda i uczestniczyć w jego planach.&lt;/&gt;<br>&lt;who1&gt;KOTT: Cała dramatyczność &lt;name type="tit"&gt;Ryszarda III&lt;/&gt; oparta jest na tym, że Ryszard budzi nasz podziw, bardziej poraża nisz przeraża. Do momentu zdobycia korony pasjonuje, a nawet wzrusza widza. Dopiero potem odsuwa, oddala go i pożera czysty mechanizm historii. Odwrotnie niż w &lt;name type="tit"&gt;Ryszardzie II&lt;/&gt;, którego Shakespeare zbliża nam i uczłowiecza dopiero w momencie abdykacji. Ryszard III uruchamia mechanizm walki o władzę, jest jak gdyby od niego niezależny, jest jego świadomością. I dlatego jest na planie pierwszym, jest protagonistą historii, jest cały w