Wojciech Fibak czy Andrzej Szczypiorski - twierdzi Antoni Dudek. Setki tysięcy polskich inteligentów "wsiąkło" w carską Rosję, inni pracowali w krajach Zachodu. I nadal "eksportujemy" najlepszych, a sami oddajemy się martyrologii, choć trzeba zauważyć - coraz mniej chętnie. Gdy rok temu wojewoda warszawski Maciej Gielecki zaproponował urządzenie wystawy "Tysiąclecie martyrologii narodu polskiego", oponowali politycy i mieszkańcy stolicy. Pomysł nazwano ideą z pogranicza Mrożka i Gombrowicza, a pomnik - monumentem narodowych kompleksów. Ale wykładana w szkołach literatura nadal kreuje wzorzec Polaka nieudacznika. Narzuca obrazy naszych przodków - albo ubogiego pastuszka bez skrzypiec, albo kopalnianego konia Łyska, albo Kordiana, który się waha, zamiast wykonywać rozkazy: nie zabija