że to właśnie sami cesarze zmuszali ludzi wybitnych do wystąpienia na arenie, ze względów politycznych lub ze zwykłej złośliwości. Po raz pierwszy walki poświadczone są w Rzymie w roku 264 p.n.e. Wystawiono wówczas trzy pary gladiatorów. Potem urządzano je z coraz większym rozmachem. Juliusz Cezar wystawił trzysta dwadzieścia par, by uczcić pamięć zmarłej przed kilku laty córki, Trajan zaś, niewątpliwie jeden z najwybitniejszych i najrozsądniejszych władców, podobno aż kilka tysięcy i to już tylko dla swej chwały po zwycięstwie nad Dakami.<br>Wszyscy gladiatorzy odbywali twarde przeszkolenie w zamkniętych budynkach, zwanych &lt;foreign&gt;"ludi"&lt;/&gt;; ich pozostałości można jeszcze oglądać w Pompejach. Kierujący