Wszelkie procesy hydrologiczne występujące na powierzchni Ziemi zachodzą w obrębie naturalnych jednostek terytorialnych, którymi są zlewnie. Ich granice są bardziej lub mniej wyraźnie zaznaczone i tworzą je działy wodne. Biegnâ one zazwyczaj wzniesieniami, rozdzielając tym samym kierunki spływu wody do sąsiednich zlewni. Samo wyznaczenie działów wodnych ma istotne znaczenie, gdyż pozwala na określenie bilansów wodnych, które odnosi się do powierzchni zlewni. W obrębie gór, wyżyn i obszarów o wyraźnie zaznaczających się deniwelacjach powierzchniowe działy wodne są wyraźne i łatwe do wyznaczenia. W strefach równinnych, zabagnionych, pokrytych gęstą siecią rowów melioracyjnych itp. działy wodne mogą mieć charakter niepewny i są bardzo często