Wincenta Kadłubka. Jej autor, późniejszy biskup krakowski, właściciel wspaniałej biblioteki, poświęcił się - jak sam mówił - "służbie języka", która zmusza, aby "wiedzą nabytą dzielić się z innymi". Jego dzieło - odwołujące się do światłych umysłów epoki, a także do starożytnych mędrców - doskonałością formy dorównywało najlepszym utworom kultury łacińskiej. Pełne wiedzy filozoficznej, literackiej, prawniczej, było przeznaczone dla światłego czytelnika, a takich widać nie brakowało w otoczeniu autora. Jednocześnie w sposób przystępny sławiło miłość ojczyzny i służyło "ku pokrzepieniu serc" w czasach rozbicia dzielnicowego. Liczne odpisy fragmentów ‚Kroniki krążyły po kraju, a wzorowali się na niej także autorzy innych utworów, jak choćby ‚Kroniki