furtką, niemal ideą platońską jest dla nich "człowiek wolny". Rzecz dziwna, istnieją jakieś nierozerwalne więzy pomiędzy tą tendencją i protestantyzmem. Gide, pisząc o Nietzschem, zdaje sobie dobrze z tego sprawę. Twierdzi, że Nietzsche jest nieuniknioną konsekwencją protestantyzmu, że protestantyzm musiał do Nietzschego doprowadzić. <q>„Nie stawiając żadnej granicy swobodnej ocenie, [protestanci] stwarzali religię nieograniczoną, więc niemożliwą do określenia, która w dniu, gdy swobodna ocena przyniesie jej ateizm, nie będzie wiedziała, czy ateizm nie jest jej częścią; religię przeznaczoną do rozpłynięcia się w nieokreślonym kole filozofizmu, któremu otworzyła bramę"</>3. I to właśnie uznaje Gide za najpiękniejszą cechę protestantyzmu - tę zdolność do