grubą kurtyną jest drugi, skrzętnie skrywany świat. W polityce od 1989 r. realizował się mechanizm podwójnego profitu. (...) Na to nałożyła się przeniesiona z PRL potęga służb specjalnych".<br>Zarządzona przez Józefa Stalina wielka czystka lat 30. miała skanalizować potężne niezadowolenie społeczne, wywołane milionami ofiar przymusowej kolektywizacji i forsownej industrializacji, które nie przełożyły się na poprawę warunków życia. W tej sytuacji Stalin stworzył psychozę strachu, podejrzliwości i rzekomej agentury rezydującej wszędzie: od instancji partyjnych, ministerstw po fabryki, gospodarstwa rolne i środowiska twórcze. Radziecki pisarz Fazil Iskander opisał zastosowaną wówczas metodę oddziaływania na świadomość: "Człowiekowi dostarcza ogromną satysfakcję myśl, że obok normalnego życia jest życie