także nieśmiertelne łapownictwo. Otwarcie systemu dla warstw niższych, zwłaszcza mieszczaństwa, umożliwiało karierę najambitniejszym synom kupców i duchownych, pogłębiając złudzenia o ponadklasowym charakterze państwa. Rezultatem tej polityki było znaczne odnowienie składu stanu szlacheckiego w XVIII wieku; o ile można się zorientować z danych szacunkowych, liczba "nowej szlachty" już w połowie stulecia przewyższała liczebnością starą szlachtę rodową. <br><br> Mimo traktowania szlachty jako głównej podpory swej władzy, Piotr Wielki nie zdecydował się na uznanie jakichkolwiek jej praw do samodzielnego działania. Ustanowione w 1713 r. w guberniach kolegia landratów z funkcjami doradczo-kontrolnymi, które miały być wybierane przez szlachtę, stały się mianowaną na wniosek gubernatorów ich