poczucie praw narodowościowych było ściśle podporządkowane kryteriom ideologicznym. Narody "demokratyczne", czy uznane za takie, miały jakieś prawa do samodzielnego bytu, narody niedemokratyczne, czy choćby po prostu słabe (bo trudno było twierdzić, że Finlandczycy, Estończycy i Łotysze byli anty-demokratyczni) byli skazani na okresy reedukacji przez możniejszych i bardziej "progresywnych" sąsiadów, przy czym termin tych mandatów reedukacyjnych nie był ograniczony z góry, a kontrola nad "reedukacją" nie istniała.<br>Można twierdzić, że stosunek sił w roku 1945 był tego rodzaju, że Europa nie mogła obronić swych włości za Łabą, że musiała z ciężkim sercem pogodzić się z zaborem całej Europy Wschodniej i dużej połaci