szlachta polska, hołdująca wciąż jeszcze idei niepodległości państwowej. Aktywność polityczna szlachty i jej oddziaływanie w kierunku narodowym na rosnącą warstwę średnią oraz chłopstwo spowodowały - zdaniem autora - że lata rewolucji 1848-1849 stały się pierwszą i podstawową cezurą w stosunkach polsko-niemieckich. &lt;page nr=78&gt; Chociaż w konstytucji z 1850 r. nie rezygnowano z przyrzeczeń cesarza danych Polakom w 1815 r., jednak ujęto je w nomenklaturze "praw Prusaków", z całkowitym wyłączeniem terminu "Polaków". W danym wypadku nie chodziło już o prawne zobowiązania wynikające z przyrzeczeń cesarza, lecz o polityczne postanowienia, które konieczne były ze względu na postawę społeczeństwa polskiego i interes narodowo-państwowy.<br>No cóż