w wątpliwość "prawdziwego" przebiegu zdarzeń, posługuje się niekiedy prezentacją sceniczną, ale zwykle wykorzystuje dystans czasowy. Odpowiednikiem świata - mechanizmu zegarowego jest tu perfekcyjne posługiwanie się perfektem. Czas jest widziany jako olbrzymi splątany łańcuch przyczyn i skutków, za którym tkwi bezczasowa obecność obiektywnych praw.<br>Problem zaczyna się wówczas, gdy w imię realizmu quasi-obiektywną narrację auktorialną zastępują zsubiektywizowane perspektywy narracyjne: personalna bądź pierwszoosobowa. Odkąd narratorem przestaje być, jak w wielkich powieściach realistycznych, Człowiek w ogóle, a staje się ten oto człowiek, człowiek konkretny, trudno mówić o jedności świata jednakowo postrzeganego przez wszystkich ludzi. Jego miejsce zajmują subiektywne i równouprawnione punkty widzenia - perspektywy narracyjne