przekonanie, że ludzie zdolni są skutecznie zawiadywać procesami makroekonomicznymi, skojarzone jest z poczuciem bezradności pojedynczego osobnika co do własnej zdolności wpływu - nie tylko na zjawiska ogólnogospodarcze, ale również na własną pozycję w mechanizmie ekonomicznym. Im bardziej świat rzeczowy jest otwarty i pełen możliwości dla wielkich gromad ludzkich, tym bardziej jest realnością gotową i nieodpartą dla każdej jednostki ludzkiej z osobna, tym mniej oferuje miejsca dla skutecznej inicjatywy indywidualnej.<br>Pączkujący nieskończenie podział pracy i zinstytucjonalizowana regulacja coraz liczniejszych dziedzin życia wiodą w tym samym kierunku. Edukacja instytucjonalna obejmuje już całość przygotowawczych etapów życia ludzkiego - od trzeciego roku życia do ostatniej fazy wykształcenia