coraz silniejsze są tendencje do odejścia od programów narodowych i niepodległościowych na rzecz programu "międzynarodowego" i wyłącznie socjalno-rewindykacyjnego. O tych właśnie tendencjach traktuje "Idea w ruchu rewolucyjnym" i one budziły największy sprzeciw autora. Spośród wielu argumentów broszury dwa są szczególnie charakterystyczne. Berent powiada mianowicie, że idea rewolucji społecznej musi respektować ciągłość dążeń wcześniejszych pokoleń a idea narodowa jest sprawą całej wcześniejszej historii, nie doraźnego programu partyjnego. No i przede wszystkim, że program polityczny nie może odrywać ludzi od wielopokoleniowej kultury ich przodków. Tak więc niezwykłość tego tekstu polega moim zdaniem na tym, że Berent na przełomie1905/6 r. ostrzegł środowiska