polis, a w procesie demokratycznym uczestniczyli jedynie obywatele Aten - mężczyźni zdolni do noszenia broni, tzn. zaledwie parę procent mieszkańców Aten. To dopiero Kościół Jezusa Chrystusa wniósł w dzieje ludzkości ideę oddzielenia władzy sakralnej od świeckiej i to Kościół wniósł w owe dzieje ideę osoby, a więc godności każdego człowieka oraz równości wszystkich ludzi, a więc podstawowe zasady współczesnej liberalnej demokracji. Nie znaczy to, że wszyscy ludzie Kościoła zawsze byli tym zasadom wierni, ale że to uczniowie Chrystusa wnieśli owe idee w historię Europy. W "Słowniku Oksfordzkim" wyczytałem kiedyś, że "Reguła" św. Benedykta była pierwszą europejską konstytucją - to ona rozpowszechniła w Europie