że wspólnota krewnych występowała razem wobec pogańskiego sacrum. W wypadku, gdy ród oczyszczał się wspólną przysięgą od oskarżenia, że to jeden z jego uczestników popełnił zabójstwo, reguła zbiorowej odpowiedzialności wiązała się z przekonaniem o wspólnym honorze i wspólnej wiarygodności grupy. Ale współprzysięga obowiązywała także w sprawach mniejszej wagi. Przekładając ten splot wyobrażeń na kategorie współczesnej kultury, możemy powiedzieć, ze w akcie przysięgi grupa krewnych zachowywała się w pewnym sensie podobnie jak w sytuacji wróżdy, zapłaty wergeldu i pojednania stron, gdy ród zabójcy i ród ofiary traktowano jak kolektywne podmioty moralne: jedni byli winni, a drudzy pokrzywdzeni.<br> Nie była to moralność laicka