I Wierci się?<br>LOKAJ II Jakby mnie trącała. Patrz no!<br>LOKAJ III Coś tak jakoś się rusza... jakby trącała czy co?<br>(...) <br>LOKAJ II Cie! Chłopaki! A dyć poznaję! Adyć to Józkowa noga! Adyć to Józiek!</> (Dr 281-282)<br>Operetka przypomina szachy, które tak lubił Gombrowicz. Nie ludzie walczą, ale znaki; symetria przeplata się z ucieczką "w skos", z asymetryczną niespodzianką; wszystko śmiertelnie poważne i całkowicie dziecinne. Przypomina także - w komediowym rejestrze - marzenie Geneta o teatrze cieni i symboli, odbiciu odbicia... Ale Gombrowicz gęstszy, krwistszy, bardziej, jeśli wolno powiedzieć, szekspirowski. Odważniej moduluje nastroje - od głupstwa, pustoty, ba, grubiaństwa do cielesnej zgrozy i