czasem, kiedy to statek z pisarzem Gustavem von Aschenbachem przybijał do weneckiego nadbrzeża, a tym, późniejszym, kiedy przy dźwiękach Adagietta z V symfonii Gustawa Mahlera Esmeralda ukazała widzom swe złowróżbne imię, a kompozytor Gustav von Aschenbach rozpoczynał w Wenecji ostatnią przygodę swojego życia. I właśnie to złowróżbne imię pięknego a trującego motyla symbolizować może różnicę perspektywy pomiędzy nowelą Tomasza Manna a filmem Lucchino Viscontiego. Różnicę między zapowiedzią czy nawet proroctwem, choć wynikającym tylko z głębokiej świadomości doświadczeń swojego czasu - z początków lat dwudziestych naszego stulecia - a świadomością spełnienia przekraczającego wyobraźnię wielkiego niemieckiego pisarza, spełnienia, którego on sam stał się świadkiem pod